Granuloom
Granuloom/stemgranuloom
​Een granuloom is een ontstekingsreactie in de vorm van een knobbel of zwelling die zich op of nabij de stembanden bevindt. Het ontstaat meestal op het achterste deel van de stembanden, in het gebied rond het kraakbeen waar de stembanden zijn verankerd. Granulomen zijn vaak unilateraal (aan één kant), maar kunnen ook bilateraal voorkomen.
​
Oorzaak
Een granuloom ontstaat door irritatie of trauma van het slijmvlies in het achterste deel van de stembanden. Mogelijke oorzaken zijn:
-
Mechanische irritatie door verkeerd stemgebruik, zoals luid spreken, schreeuwen of overmatig keelschrapen.
-
Refluxziekte (LPR/GERD) waarbij maagzuur de keel bereikt en het stembandslijmvlies irriteert.
-
Intubatie-irritatie, bijvoorbeeld na een operatie waarbij een buisje in de luchtpijp is geplaatst.
-
Chronische infecties of allergieën die leiden tot aanhoudende ontsteking.
Klachten en symptomen
Door de aanwezigheid van een granuloom kunnen de stembanden niet goed sluiten, wat stemproblemen veroorzaakt. Veelvoorkomende klachten zijn:
-
Heesheid en een krakerige stem.
-
Moeite met stemcontrole, vooral bij hogere tonen.
-
Pijn of druk in de keel, soms uitstralend naar het oor.
-
Een gevoel van een brok in de keel of de behoefte om constant te schrapen.
-
Moeheid bij spreken, omdat de stem meer inspanning vereist.
Diagnose
Een granuloom wordt vastgesteld door een KNO-arts, meestal via laryngoscopie of stroboscopie. Hierbij worden de stembanden bekeken met een flexibele of starre scoop. Soms wordt aanvullend onderzoek gedaan naar reflux (pH-meting) of stemgebruik (logopedisch onderzoek).
Behandeling
De behandeling van granuloom is afhankelijk van de oorzaak en ernst:
-
Stemtherapie
-
Een logopedist of stemtherapeut leert de stem efficiënt te gebruiken en spanningen in het stemapparaat te verminderen.
-
Overmatig schrapen en foutief stemgebruik worden gecorrigeerd.
-
-
Behandeling van reflux
-
Bij vermoeden van reflux wordt medicatie voorgeschreven (zoals protonpompremmers) en worden leefstijl- en dieetadviezen gegeven.
-
-
Medicatie
-
Ontstekingsremmende sprays of stoomtherapie kunnen worden ingezet om de zwelling te verminderen.
-
-
Chirurgische verwijdering
-
Als andere behandelingen onvoldoende effect hebben, kan het granuloom chirurgisch worden verwijderd. Dit gebeurt via microlaryngoscopie.
-
Na de ingreep volgt doorgaans logopedie om herhaling te voorkomen.
-
Prognose
Met de juiste behandeling verdwijnen granulomen vaak volledig. Het risico op terugkeer blijft echter bestaan als de onderliggende oorzaak, zoals reflux of verkeerd stemgebruik, niet wordt aangepakt
![]() 13 | ![]() 15 | ![]() 14 |
---|---|---|
![]() 11 | ![]() 12 | ![]() 10 |
![]() 9 | ![]() 8 | ![]() 7 |
![]() 5 | ![]() 6 | ![]() 3 |
![]() 4 | ![]() 2 | ![]() 1 |