In een aantal vragen wordt een beeld geschetst van verschillende stemprofessionals, zowel KNO-artsen, logopedisten als zangdocenten.
‘De enige echte reis is niet om met dezelfde bril op door honderd verschillende landen te reizen, maar om een en hetzelfde land door honderd verschillende brillen te bekijken’.
Marcel Proust
Vandaag: Esther Miske
Esther Miske is als logopedist werkzaam bij Logopedie Flevoland in Almere, Amersfoort en Bussum. Zij behandelt uiteenlopende stemproblemen en geeft daarnaast regelmatig les op de theaterschool in Almere. Eén van haar specialisaties binnen stem is de transgender stem.
1. Welke overtuiging of handelswijze heeft je beroepsmatig handelen de afgelopen 5 jaar het meest verbeterd?
Als therapeut ben ik ook mens. Ik probeer kritisch te zijn en te reflecteren op mijn eigen handelen. Openheid naar mijn cliënten en samen zoeken naar welke benadering bij diegene past, dat werkt voor mij. Het is belangrijk om de motivatie van de cliënt te blijven onderzoeken. Een sterke intrinsieke motivatie van de cliënt vraagt andere begeleiding dan wanneer de motivatie vooral extrinsiek is. De cliënt ondersteunen bij het nemen van de verantwoordelijkheid over de behandeling heeft mijn rol als logopedist veranderd.
2. Welke patiënt of behandeling is je het meest bijgebleven en waarom?
Een paar jaar geleden begeleidde ik een jonge trans vrouw bij haar stemtransitie. Ze had een gezonde stem, veel aanleg voor werken met stem en een sterke motivatie. Het was geweldig om te zien hoe ze de mogelijkheden had om de stem aan te passen en al snel haar eigen stemtrainer werd. De stemverandering ondersteunde haar transitie en iedere keer dat ik haar zag straalde ze een beetje meer. Ik vind dit een prachtig voorbeeld van hoe belangrijk de stem is en hoe deze verbonden is met de identiteit van een persoon.
3. Wat vind je de beste tips op stemgebied?
- Zorg goed voor jezelf in de breedste zin van het woord. Je stem geeft weer hoe het met je gaat.
- Stemtraining is immers spiertraining. Stuur jezelf tijdens het oefenen bij met zachtheid en probeer er plezier in te hebben.
- Neem de tijd om op zoek te gaan naar de stem die bij jou past. Onderzoek de opties die binnen jouw mogelijkheden liggen en maak het eigen.
4. Welk boek zou je collega’s aanbevelen en waarom?
Er zijn al een heleboel mooie titels voorbij gekomen in deze rubriek. Als aanvulling wil ik het boekje ‘Wanneer praat jij nou weer eens normaal? Omgaan met een stemstoornis’ van Marjolein Haze noemen. Dit is een ervaringsverhaal van iemand met een stemstoornis. Het is zinvol om eens een kijkje te nemen aan de andere kant van de tafel.
Naast boeken gebruik ik ook veel apps in de behandelingen, zodat cliënten visuele en/of auditieve ondersteuning hebben tijdens het oefenen. Voorbeelden hiervan zijn Vocal Pitch Monitor, VoiceTools of SpectrumView. Er komen nog steeds veel nieuwe, zinvolle apps bij.
5. Als je ergens een gigantisch bilboard zou kunnen neerzetten, wat zou er dan op staan en waarom?
Niets is goed of fout, hooguit anders dan verwacht.
6. Welk advies zou je geven aan een logopedist/KNO-arts/zangdocent die zich wil specialiseren op stemgebied?
- een logopedist die zich wil specialiseren op stemgebied?
Leer over verschillende stemmethodes en benaderingen. Doe zelf ervaring op met je eigen stem, durf te vragen en durf out of the box te denken. Zorg dat je je rugzak vult met verschillende tools die je breed kunt inzetten om iemand te helpen met zijn of haar hulpvraag. Verzamel een netwerk van professionals in andere disciplines om je heen en zoek de samenwerking. Blijf regelmatig sparren met collega’s. - een KNO-arts die zich wil specialiseren op stemgebied?
Bekijk de stem op een holistische manier en plaats de hulpvraag in de context van de patiënt. Een stem maakt deel uit van de identiteit van de patiënt. Onderzoek de stemplooien in verschillende stemfuncties. Werk samen met de logopedisten in de omgeving. - een zangdocent die zich wil specialiseren in de gezondheid van de stem?
Verdiep je in de anatomie van de stem en de functies van de larynx. Verwijs met een gerust hart door naar KNO-arts of logopedist bij twijfel en zoek de samenwerking op. Gezond stemgebruik is het allerbelangrijkste.
7. Wat vind je belangrijk om aan collega stemprofessionals te melden?
Deel informatie, kennis en ideeën. Vul elkaar aan en vertrouw op ieders expertise. Leer van elkaar.
Ik geef de bal van ‘stemprofessional in beeld’ door aan:
Yolande Kylstra
Foto: met toestemming